GIS سازمانی
مدیر GIS موفق چه کسی است ؟
من منصور ادیبی هستم و از سال 1387 تا کنون، تجربه کار در صنعت GIS را داشته ام و در این مدت با مدیر GIS و کارشناسان GIS سازمان های مختلف، چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی، ارتباط داشته ام. همیشه برایم یک سوال وجود داشت:
یک مدیر GIS موفق چه دانشی، مهارت و توانمندی باید داشته باشد؟
آنچه در ادامه می خوانید، نتیجه بیش از یک دهه تجربه در ارتباطات کاری من با افراد فعال در زمینه GIS به خصوص مدیر GIS و کارشناس GIS سازمان ها می باشد.
بسیاری از مدیران GIS، مسیر شغلی شان را از کارهای فنی GIS شروع کرده اند. برخی از آنها نیز پس از فارغ التحصیل شدن از دانشگاه و دریافت مدرک GIS یا مدرکی مشابه در سایر رشته های مرتبط با جغرافیا و علوم زمین و یا فناوری اطلاعات، در جایگاه مدیر GIS یک سازمان به کار گمارده شده اند.
اگر چه پیمودن مسیر شغلی از پایین ترین سطوح یک سازمان تا جایگاه های مدیریتی، می تواند تجارب ارزنده ای را برای یک مدیر GIS به دنبال داشته باشد، اما به جرات می توان گفت ملاک مناسبی برای ارزیابی میزان موفقیت یک مدیر GIS نخواهد بود.
برخی مدیران GIS را دیده ام که بدون طی کردن یک مسیر شغلی در جایگاه مدیریتی قرار گرفته اند و با وجود پیشینه استخدامی کم، نسبت به سایر مدیران، حرفه ای تر عمل می کنند. همچنین مدیرانی را هم دیده ام که به صرف داشتن مدارک و مدارج دانشگاهی و یا ارتباطات قوی، در جایگاه مدیریتی به کار گمارده شده اند و به علت نداشتن مهارت های لازم، در بخش GIS سازمان شان با مشکلات عدیده ای مواجه هستند.
بعد از 11 سال تجربه و ارتباطات با مدیران GIS مختلف در سازمان های دولتی و شرکت های خصوصی بزرگ (ارتباطات من در جایگاه های مدیر پروژه GIS، مشاور GIS، مدیر فنی پروژه GIS، مدیر بازاریابی و فروش و اخیرا مدیرعامل بوده است) به نتایجی در خصوص چالش هایی که بیشتر مدیران GIS با آنها مواجه هستند رسیده ام.
از آنجایی که رسالت خودم و همکارانم در شرکت بهین و آکادمی GISPlus را آموزش جامعه به منظور استفاده از مزایای فناوری اطلاعات مکانی و GIS می دانم، لذا تصمیم گرفته ایم که در مجموعه آموزش هایی در سایت GISPlus، به مدیر GIS سازمان ها کمک کنیم تا مهارت های لازم برای موفقیت خودشان، پرسنل واحد GIS و نیز سازمان شان را کسب نمایند.
البته در این زمینه، مهارت به تنهایی کفایت نمی کند. سازمان های بزرگ و به خصوص بخش دولتی، معمولا مشکلات خاص خودشان را دارند. برخی مدیر GIS ها را دیده ام که با وجود شایستگی های لازم، پس از مدتی، یک سازمان را ترک کرده اند. علت این کار را، کاهش انگیزه شان برای کار کردن در آن سازمان، به علت مشکلات عدیده سازمانی بیان می کردند. در چنین سازمان هایی دیگر صرفا داشتن مهارت های فنی و مدیریتی به کمک یک مدیر GIS نخواهد آمد. این جاست که باید به داشتن استراتژی مناسب برای غلبه بر مشکلات، فکر کرد.
رسالت GIS در یک سازمان یا کسب و کار چیزی جز کاهش هزینه ها، کاهش زمان انجام کارها، افزایش بهره وری و افزایش سود نخواهد بود. البته در طول سال های تجاربم در زمینه GIS و IT کمتر سازمان و کسب و کاری را دیدم که از سامانه GIS یا حتی سایر سامانه های نرم افزاری، به این شاخص ها دست یافته باشد.
اگر بخواهیم نحوه استفاده از GIS در سازمان ها و کسب و کارها را بررسی کنیم، نگاه به نمودار زیر به ما کمک کننده خواهد بود.
بدیهی است مهمترین وظیفه یک مدیر GIS، هدایت بخش GIS سازمان و صد البته تغییر نگرش مدیران ارشد سازمان برای تحقق جایگاه GIS و دست یابی به اهداف سازمانی از طریق GIS می باشد.
به جرات می گوییم که اگر با مدیر GIS ی مواجه شویم که این کار را در سازمانش انجام داده باشد، نه تنها باید به ایشان مدیر GIS موفق بگوییم بلکه باید مدال افتخار هم نصیبش شود. البته دستیابی به این هدف کار ساده ای نیست که ظرف چند ماه و حتی یکی دو سال بتوان به آن دست یافت.
برای دست یابی به این هدف باید مسیر حرکت به سمت GIS سازمانی یا Enterprise GIS را طی نمود. دستیابی به GIS سازمانی، یک ماموریت بحرانی و حساس در بین سامانه های نرم افزاری می باشد. متاسفانه به علت ناهماهنگی هایی که بین واحدهای GIS و IT در سازمان ها دیده می شود، معمولا پروژه های GIS به خوبی جلو نمی روند و چه بسا شکست می خورند. اینجاست که یک مدیر GIS باید نقشه خود را عالی بازی کند تا بتواند نقش GIS در موفقیت سازمان را پر رنگ جلوه دهد. لذا اینجاست که مدیر GIS باید مهارت های لازم در خصوص GIS، فناوری اطلاعات (IT) و نیز مدیریت کسب و کار را دارا باشد تا بتواند مسیر GIS در سازمان را با تمام مشکلاتی که در پیش دارد، بپیماید.
متاسفانه بیشتر مدیران GIS که با آنها ارتباط داشته ام به خوبی از این سه دسته مهارت، برخوردار نبوده اند و این موضوع باعث شده که در نقش و سمت خود، با چالش هایی مواجه شوند که در برخی موارد، شکست هایی را هم برایشان در کارنامه کاری شان به دنبال داشته است.
شاید تا اینجا متوجه شده باشید که جایگاه شغلی مدیر GIS، یک جایگاه رده بالاست که مهارت های زیادی برای موفقیت و دستیابی به ماموریت مدیر GIS نیازمند است.
طبق آمار سایت Indeed job trends، مدیران GIS بیشترین درخواست استخدام را در بین جایگاه های شغلی GIS در سال های گذشته داشته اند.
یک مدیر GIS، برای موفقیت در سمت و جایگاه خود باید با کسب مهارت های مورد نیاز، گپ های مهارتی بین GIS، IT و کسب و کار را پر کند. بسیار مهم است که یک مدیر GIS علاوه بر نگرش های فنی، نگرش های مناسبی نسبت به مدیریت کسب و کار نیز داشته باشد.
مهارت ها و استراتژی هایی برای موفقیت یک مدیر GIS
با توجه به پیشینه کاری خودم و نیز بر اساس مطالعاتی که بر روی مدیران GIS در کشور خودمان و نیز چند تن از مدیران GIS در سایر کشورها داشته ام، در اینجا مهارت ها و استراتژی هایی برای موفقیت یک مدیر GIS را ذکر می کنم.
مهارت ها و استراتژی های IT محور و GIS محور
موارد زیر را به صورت خلاصه درج می کنم. اگر مایل هستید که توضیحات کامل تری در خصوص هریک از این موارد بدانید می توانید فیلم مدیر GIS موفق را که در ابتدای همین نوشته قرار داده ایم، مشاهده نمایید. این فیلم کاملا رایگان است.
- تحقیق و پژوهش بر روی نمونه های موفق سامانه های GIS و IT در دنیا
- تدوین و بروزرسانی یک برنامه استراتژیک پویا در زمینه GIS و IT برای سازمان
- تدوین و بروزرسانی یک معماری سامانه بنیادین برای دستیابی به GIS سازمانی به نحوی که GIS آن قدر با فرآِیندهای سازمانی تلفیق شود که ادامه فعالیت های سازمان، بدون بهرمندی از GIS میسر نباشد.
- تلفیق GIS با سایر سامانه های موجود در سازمان
- پیاده سازی GIS به عنوان یک پلتفرم مکان محور به منظور پشتیبانی و سرویس دهی به سایر سامانه های نرم افزاری سازمان و نیز پیمانکاران سامانه های آینده سازمان
- پذیرش تغییرات حوزه تکنولوژی و برنامه ریزی برای غلبه بر مشکلات احتمالی آینده
- توانایی و بینش برای گزینش راهکارهای مکانی و سامانه های GIS بین پکیج های نرم افزاری آماده و یا توسعه سامانه های سفارشی توسط خود سازمان یا پیمانکاران توانمند
- خلاقیت و ارتباطات جهت تعامل حرفه ای با سایر مدیران GIS در سطح کشور یا در سطح دنیا جهت بهرمندی از تجارب آنان
- فعال بودن و در نظر گرفتن زمان هایی برای بررسی صحت مسیر GIS سازمان مبتنی بر برنامه استراتژیک
مهارت ها و استراتژی های کسب و کار محور
مهم تر از مهارت های های GIS و IT که یک مدیر GIS باید داشته باشد، داشتن مهارت های کسب و کار محور و استراتژی محور نیز برای یک مدیر، بسیار حایز اهمیت می باشد. در ادامه، برخی از این مهارت ها را ذکر می کنیم که در فیلم رایگان مدیر GIS موفق آنها را کامل تر توضیح داده ایم.
- گسترش کاربران GIS در سازمان، GIS به خدمت پرسنل درآید نه اینکه پرسنل به خدمت GIS درآیند.
- فراتر از انتظارات پرسنل سازمان بودن، بینش کشف نیازهای پنهان کاربران GIS
- تحقق بازگشت سرمایه GIS یا GIS ROI و پیگیری مداوم برای افزایش آن این امر میسر نمی شود مگر زمانی که راهکارها و سامانه هایی که برای سازمان توسعه می دهیم، بتوانند همه پنج جنبه کسب و کار شامل مدیریت داده ها، برنامه ریزی و آنالیز، فعالیت های برون سازمانی، آگاهی از عملیات سازمانی و مشارکت ذینفعان را تحت پوشش قرار دهند. همچنین سامانه ها و راهکارهای مکان محور سازمان می بایست الزاما تحلیل های مکانی را تحت پوشش قرار دهند. علت وجودی GIS در سازمان، همین تحلیل های مکان محور می باشند که می توانند بیشترین بازگشت سرمایه را برای سازمان به دنبال داشته باشند و هدف GIS را محقق نمایند.
- حمایت اجرایی از GIS در سازمان
- بینش و مهارت چگونگی درگیر کردن مدیران با GIS و فراهم آوردن راهکارهایی که دغدغه های آنها را در سازمان، کاهش دهند
- فقط مدیر نباشد بلکه یک رهبر باشد
- جاانداختن ارزش نگرش مکان محور در سازمان
- تغییر نگرش ها از ترسیم کننده نقشه به فراهم آورنده راهکار
- تعریف و اندازه گیری موفقیت GIS در سازمان
راستی چطور می فهمید واقعا یک مدیر GIS موفق بوده اید یا نه؟
به کمپین مدیر GIS حرفه ای بپیوندید
اگر مدیر GIS هستید و می خواهید در جایگاه شغلی تان حرفه ای عمل کنید و موفقیت GIS سازمان تان را دست یافتنی تر کنید، به کمپین مدیر GIS حرفه ای بپیوندید.
این نوشته ها نیز به شما کمک می کنند
