GIS در کسب و کار
آشنایی با فناوری های مکانی
در این فیلم با فناوری های مکانی آشنا می شوید. تعریف فناوری مکانی را یاد می گیرید و با چرایی فناوری های مکانی بیشتر آشنا خواهید شد.
منظور از فناوری های مکانی چیست؟
فناوری هایی که مرتبط با جمع آوری، مدیریت و پردازش و نگهداری داده هایی هستند که به زمین مرتبط می باشند را فناوری های مکانی می نامند. برای مثال: GPS, GIS, RS و… . در حقیقت، فناوری مکانی، یک زمینه مطالعاتی جدید شامل GIS، RS و سیستم های موقعیت یابی می باشد. این فناوری به ما کمک می کند داده هایی را بدست آوریم که به زمین مرتبط می باشند و برای تحلیل، مدل سازی، شبیه سازی و نمایش نتایج، مورد استفاده قرار می گیرند.
فناوری مکانی به ما امکان تصمیم گیری های آگاهانه بر مبنای اهمیت و اولویت منابع محدودمان را خواهد داد. فناوری مکانی به ما امکان ساخت نقشه های هوشمند تعاملی را می دهد. کاربران با این نقشه ها می توانند کار کنند و در تعامل باشند، پرسش هایی را در آنها مطرح کنند و نتایج مورد نظر را دریافت نمایند. توسط این فناوری ها می توان الگوهای فضایی و مکانی نهفته در انبوهی از داده ها را آشکار نمود.
امروزه فناوری های مکانی، به بخش جدایی ناپذیر از زندگی روزمره ما تبدیل شده است. برای ردیابی هر چیزی از تناسب اندام شخصی تا حمل و نقل و نیز تغییرات سطح زمین، مورد استفاده قرار می گیرند.
چرا فناوری های مکانی؟
در اینجا صحبت ما در مورد فناوری های مکانی هست. اما ابتدا باید با چرایی آن خوب آشنا شویم. لذا یکسری مفاهیم و تغییرات اطراف مان را باید با هم مرور کنیم.
زندگی امروز را با چند سال پیش تان مقایسه کنید. چه چیزی باعث تغییر در زندگی بشر شده است؟
زندگی بشر هر سال تغییر می کند. شاید بتوان با جرات بیشتری بگوییم که زندگی بشر در طول یک سال هم چند بار تغییر می کند. چه چیزی عامل این تغییرات است؟
جهانی شدن به عنوان چارچوب عصر حاضر، در حال تغییر کلیه ابعاد زندگی بشر می باشد. به زبان ساده، جهانی شدن به معنای یکپارچگی مردم، کسب و کارها و دولت‌ها در سراسر جهان است. جهانی شدن سبب گسترش ارتباطات فراتر از حد دولت‌ها شده و قومیت‌گرایی را به حداقل رسانده است. (مثال ارزهای دیجیتال، فزیلنسرها).
جهانی شدن، بحث گسترده ای دارد، خیلی از مبانی های فکری را زیر سوال می برد و منتقدان زیادی دارد. فقط اینجا میخواهیم سرنخ و ایده به خوانندگان سایت GISPlus ارایه شود که با چرایی فناوری های مکانی، بیشتر آشنا شوند.
از ویژگی هاي اصلی عصر جهانی شدن، مفاهیمی چون ظهور دهکده الکترونیک جهانی، انقلاب اطلاعات، فشردگی زمان و مکان، گسترش جهانی آگاهی، پایان جغرافیا و عصر سایبرنتیک را می توان بیان کرد.
بحث درباره جهانی شدن دارای پیچیدگی های زیادی هست و بین صاحبنظران نیز دعوا زیاد است. در ادامه ما بر ابعاد فنی جهانی شدن متمرکز می شویم.
سایبرنتیک چیست؟
موضوع اصلي سايبرنتيک، بررسي ماهيت كنترل در انسان، حيوان و ماشين است و لذا با زيست شناسي، روانشناسي، مكانيك، مهندسي، مديريت و بسياري علوم ديگر همبستگي دارد.
در علوم مختلف، مورد استفاده قرار گرفته است. مثل کامپیوتر، بیولوژی، مدیریت، پزشکی و… اگر بخواهبم فقط چند مثال خیلی ساده بزنیم می توان به ربات آسیمو شرکت هندا، یا قلب مصنوعی هوشمند اشاره کرد.
جهانی شدن و فناوری
در حوزه فنی و تکنولوژیکی از وقوع انقلاب صنعتی سوم سخن می رود. انقلاب صنعتی اول در قرن هجدهم تحولی در تکنولوژي تولید بود. انقلاب صنعتی دوم در نیمه دوم قرن نوزدهم رخ داد و تحولی در تکنولوژي توزیع و ارتباط ایجاد کرد. انقلاب صنعتی سوم در پایان قرن بیستم تحولاتی اساسی در حوزه ارتباط، مصرف و اطلاعات به همراه آورده است. انقلاب صنعتی چهارم با ورود به قرن بیست و یکم، هوشمندی در تمامی ابعاد زندگی بشر را به دنبال داشت. در این عصر، سایبرنتیک، ماهیت کنترل در انسان، حیوان و ماشین را مورد هدف قرارداد و فناوری های جدیدی را ایجاد کرد.
در انقلاب صنعتی سوم، تکنولوژی های اطلاعاتی، کمیت و کیفیت اطلاعات در دسترسی را به شیوه ای انقلابی و بی سابقه، دگرگون کرد. تجارت معنای جدید پیدا کرد. تجارت بر مبنای اطلاعات، شرکت هایی نظیر گوگل اثبات کردند که تجارت رنگ و بویی دیگر گرفته. در تجارت، کالای فیزیکی می تواند وجود نداشته باشد. تکنولوژي ماهواره اي موجب ظهور رسانه هاي الکترونیکی در سطح جهانی شدند و داده ها و اطلاعات جدیدی را در دسترس قرار دادند. فناوری های انفورماتیک، تله ماتیک و ژئوماتیک، کیفیت زندگی بشر را بهبود دادند. در نتیجه این تحولات، فاصله مکانی و جغرافیایی، معنای خود را از دست داده و با مفهوم دهکده جهانی الکترونیکی مواجه شده ایم. دهکده ای که یک جامعه اطلاعاتی به وجود آورد.
در سال 1973 دانیل بل (جامعه شناس)، ظهور جامعه ای به نام جامعه پساصنعتی را پیشبینی کرد. او حرکت بشر را از تاکید بر تولید کارخانه ای و صنعتی به پردازش و آمایش، بازچرخه و خدمات پیش بینی کرد که مبنای همه اینها، اطلاعات می باشد. در حقیقت در دوره پست مدرن که در آن به سر می بریم، تکنولوژی در قالب جهان اطلاعاتی شبانه روزی ظاهر شده و جانشین جهان مدرن شده است. جهان به عصر جدیدی از نظام فرهنگی ـ اجتماعی وارد شده که آن را جامعه اطلاعاتی می نامند
در یک جامعه اطلاعاتی، تولید، توزیع، مصرف، تجمیع و مدیریت اطلاعات، یک امر مهم اقتصادی، سیاسی و فرهنگی تلقی می‌شود. در این جامعه، کیفیت زندگی مردم به اطلاعات و بهره‌وری از آن متکی هست. در انقلاب صنعتی سوم، اطلاعات را منشا قدرت می دانستند. اما مفاهیم اطلاعات در عصر سایبرنتیک عوض شده است. با مفاهیمی چون سرمایه داری اطلاعاتی، سرمایه داری دیجیتال، سرمایه داری مجازی و سرمایه داری شبکه‌ای مواجه هستیم. ژاپن، نمونه ای از یک جامعه اطلاعاتی موفق است.
اگر به هرم دانش نگاه کنیم می فهمیم که اطلاعات به خودی خود قدرت محسوب نمی شوند.
ما با اطلاعات قوی می شویم، اما قدرتمند تر کسی است که به دانش دست پیدا کند و دانش همان مجموعه دانستنی‌هایی است که برای تصمیم‌گیری استفاده می شوند.
ما به فناوری هایی نیاز داریم تا این اطلاعات را به دانش تبدیل کنند و در عصر سایبرنتیک باید از این دانش به خرد برسیم.
تا دیروز گفته می شد که سامانه ها و ابزارهایی نیاز داریم تا اطلاعات را به دانش تبدیل کنیم. امروز، جهانی شدن اثبات کرده که ما به فناوری هایی نیاز داریم که اطلاعات را به خوبی تولید کنند، ابزارهایی را معرفی کنند که اطلاعات را پردازش کنند تا دانشی را برای ما تولید کنند و سازوکار خودیادگیرنده ای ایجاد کنند که منتج به خرد برای کمک به بشر شوند. خردی که هدفش، آسان کردن زندگی بشر هست.
تا اینجا تلاش کردیم چرایی فناوری را شفاف کنیم. حالا می خواهیم مقداری سوق پیدا کنیم به سمت فناوری های مکانی. به کارگیري فناوري اطلاعات در میان کشورهاي توسعه یافته و در حال توسعه در حال گسترش است. اهمیت فناوري اطلاعات و ارتباطات به منظور افزایش سرعت و دقت فعالیتهاي مختلف سازمانها و ارتباط اجزاي مختلف آن با یکدیگر و در نتیجه بالابردن بهره وري آنها به روشنی مشخص شده است. انقلاب اطلاعات و ارتباطات، یکی از اصطلاحاتی هست که با رشد فناوری های اطلاعاتی، مفهوم پیدا کرد. بشر پذیرفت که برای تصمیم گیری های خودش به اطلاعات و فناوری های اطلاعاتی نیازمند است. کم کم، تفکر تجارت سنتی در کنار تفکر تجارت مبتنی بر اطلاعات باعث شد بشر به یک رکن دیگر علاوه بر سه رکن هزینه، زمان و کیفیت، برای تصمیم گیری ها پی ببرد و آن رکن چهارم، اطلاعات مکانی بود.
بشر فهمیده خیلی از اطلاعاتش مربوط به مکان هستند. GIS اولین بار به صورت رسمی توسط راجر تامنیلسون برای املاک کانادا مطرح شد و سرمایه داران آن زمان و ملاکین متوجه شدند که اطلاعات مکانی بسیار در تجارتشان حایز اهمیت هستند.
اطلاعات جغرافیایی یا اطلاعات مکانی، مهم‌ترین و کلیدی‌ترین منابع برای مدیریت، برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری هستند. اطلاعات مکانی در امر تصمیم‌سازی منجر به تصمیم گیری آگاهانه‌تر می شوند.
تا اینجا چرایی فناوری و فناوری های مکانی را مورد بحث قرار دادیم. پیشنهاد می کنیم برای آشنایی بیشتر با تاریخچه فناوری های مکانی، فرصت های فناوری های مکانی و چالش های پیش رو در استفاده از فناوری های مکانی، فیلم وبینار آشنایی با فناوری های مکانی را مشاهده نمایید.
این نوشته ها نیز به شما کمک می کنند
