آموزش Mobile GIS قسمت دوم

با اجزای یک سامانه اطلاعات مکانی تحت موبایل آشنا شوید

در اولین نوشته از آموزش Mobile GIS، شما را با چیستی موبایل جی آی اس یا GIS همراه، آشنا کردیم و گفتیم که موبایل GIS یعنی استفاده از مزایای GIS در هر مکان و از طریق هر دستگاه. شما را با کاربردهای Mobile GIS، آشنا کردیم و برخی از آن ها همانند اپلیکیشن نقشه ای، جمع آوری اطلاعات با موبایل، نظارت بر پرسنل میدانی، نظارت بر پیمانکاران، نظارت بر بازاریابان، سرشماری و آماربرداری با موبایل و سایر موارد را برشمردیم. همچنین درخصوص مزایای موبایل GIS نیز با شما سخن گفتیم که می توانید در نوشته Mobile GIS چیست؟ در این باره بیشتر بخوانید.

در نوشته دوم از کلاس آموزش موبایل GIS  می خواهیم به شما بگوییم که Mobile GIS چگونه کار می کند.

در این نوشته به بررسی ساختار یک سامانه Mobile GIS می پردازیم و ارتباط بین اجزا و قواعد حاکم بر طراحی آن را توضیح خواهیم داد. شما پس از خواندن این نوشته با معماری موبایل GIS آشنا خواهید شد و اجزا و نحوه عملکرد آن را خواهید آموخت و می دانید چه روش هایی برای تولید یک اپلیکیشن مجهز به GIS وجود دارد. با ما همراه باشید.

این نوشته از مجموعه آموزش های کلاس رایگان موبایل GIS است. برای مشاهده آموزش های پیشین و دانلود فیلم و PDF آن ها، می توانید به صفحه کلاس موبایل GIS مراجعه نمایید.ورود به کلاس رایگان موبایل GIS

معماری Mobile GIS چیست؟

در نوشته موبایل GIS چیست؟ به معرفی GIS تحت موبایل، کاربرد ها و مزایای آن پرداختیم. در این نوشته می خواهیم بیشتر در مورد معماری یک سامانه موبایل GIS صحبت کنیم و به شما بگوییم موبایل GIS چگونه کار می کند؟

کنار هم قرار دادن اجزای سامانه Mobile GIS و پیاده سازی یک اپلیکیشن موبایل GIS، دارای ابعاد و پيچيدگي‌هایی می‌باشد. لذا طراحی و پیاده‌سازی این سامانه‌، نگرشي ويژه و همه جانبه را لازم خواهد داشت كه در اصطلاح به آن، معماري گفته مي شود.

اولين گام براي طراحي و پیاده سازی Mobile GIS، در اختيار داشتن يک طراحي مناسب از معماري سیستم و اجزای تشکيل دهنده آن (وب سرور، سیستم موقعیت یابی و…) و ارتباط اجزا با يکديگر می‌باشد. این معماری می‌بایست به گونه‌اي باشد که دسترسي، تبادل و استفاده از اطلاعات مکانی بر روی موبایل را به سهولت امکان پذير نماید.

در ساده ترین حالت، اجزا یک سامانه Mobile GIS  می توانند به دو بخش کلی سرویس دهنده (به انگلیسی Sever) و سرویس گیرنده (به انگلیسی Client) تقسیم شوند. در اینجا، سرویس گیرنده همان دستگاه موبایل می باشد. البته منظور ما از دستگاه موبایل، هرگونه وسیله همراه همانند Tablet، دستگاه تلفن همراه هوشمند، ساعت هوشمند، اتوموبیل و… می باشد. با برقراری ارتباط بین این دو بخش، به یک موبایل GIS دست می یابیم. این ساختار ساده را در تصویر زیر مشاهده می نمایید.

همانطور که در تصویر بالا مشاهده می کنید، ما یک سرویس دهنده و یک دستگاه موبایل (سرویس گیرنده) داریم که ارتباط آن ها می تواند با استفاده از یک روش استاندارد، نظیر شبکه محلی بی سیم، اینترانت یا اینترنت، برقرار شود. درخواست انجام عملیات، همواره از دستگاه موبایل به سمت سرویس دهنده ارسال می شود و سرویس دهنده پس از انجام پردازش های مورد نیاز، پاسخ را به سمت دستگاه موبایل (سرویس گیرنده) ارسال می کند و نتیجه در دستگاه موبایل به کاربر نمایش داده می شود.

عمده درخواست هایی که از سوی سرویس گیرنده به سمت سرویس دهنده ارسال می شوند، درخواست های مکان محور و نیز درخواست های همگام سازی داده ها می باشند. برای مثال درخواست دریافت اطلاعات توصیفی یک لایه، پردازش های مکانی، ارسال اطلاعات برداشت شده در محل به پایگاه داده مرکزی و… از جمله این درخواست ها می باشند.

هرگاه بین سرویس گیرنده (دستگاه موبایل) و سرویس دهنده همواره ارتباط شبکه ای برقرار شود، آن گاه سامانه Mobile GIS به صورت برخط یا Online کار می کند. اما اگر ارتباط بین دستگاه موبایل و سرویس دهنده قطع باشد، آن گاه سامانه Mobile GIS به صورت مستقل یا Offline کار می کند. اپلیکیشن GIS که بتواند به صورت کاملا Offline به کار خود ادامه دهد، یک ویژگی مثبت نسبت به سایر اپلیکیشن های هم رده خود دارد.

سامانه اطلاعات مکانی موبایل، ذاتا به صورت میدانی مورد استفاده قرار می گیرد. یعنی شما GIS را از دفتر کارتان به میدان کار منتقل می کنید. لذا Mobile GIS در مکان هایی مورد استفاده قرار می گیرد که ممکن است ارتباط شبکه ای برقرار نشود. اما به این نکته نیز باید توجه داشت که نگهداری کلیه داده ها و اطلاعات بر روی دستگاه موبایل، آن سامانه را به یک سامانه غیر پویا تبدیل خواهد کرد. لذا همواره نیاز است معماری Online مورد استفاده قرار گیرد و اطلاعات با سرویس دهنده ای مورد تبادل قرار گیرند.

قبل از آنکه بخواهیم معماری موجود برای پیاده سازی Mobile GIS را توضیح دهیم، لازم است که به تشریح اجزای موجود بر روی سرویس دهندهMobile GIS و دستگاه موبایل بپردازیم.

اجزای سرویس دهنده Mobile GIS

سرویس دهنده Mobile GIS، می تواند وظایف زیر را بر عهده داشته باشد:

• ذخیره و نگهداری داده ها و اطلاعات به صورت متمرکز
• انتشار نقشه های آنلاین برای دسترسی از طریق دستگاه موبایل
• فراهم آوری بستر اجرای ابزارهای عمومی و تخصصی GIS

همه وظایف فوق برای سرویس دهنده Mobile GIS، اجباری نمی باشند. وابسته به قابلیت هایی که برای سامانه Mobile GIS در نظر گرفته اید، سرویس دهنده می تواند یک یا چند مورد از این وظایف را بر عهده داشته باشد. آن چه بدیهی است، یک سامانه Mobile GIS که Online عمل می نماید، حداقل می بایست سرویس دهنده ای برای ذخیره و نگهداری داده ها و اطلاعات به صورت متمرکز داشته باشد. بر این اساس نیاز است چندین نرم افزار بر روی سرویس دهنده Mobile GIS، نصب و راه اندازی شود. سرویس دهنده می تواند حاوی نرم افزارهای زیر باشد:

• سیستم عامل
• پایگاه داده
•  (Web Map Server) Web Server  نرم افزار انتشار نقشه ها  تحت وب
• نرم افزار میزبانی وب سایت (web server)

سیستم عامل

سیستم عامل قالب و مرسوم در کشور ما، Windows Server می باشد که معمولا بر روی سرویس دهنده ها نصب می شود. اما می توان از سایر سیستم عامل ها نظیر Linux نیز استفاده نمود.

پایگاه داده

برای ذخیره و نگهداری داده ها و اطلاعاتی که بین دستگاه موبایل و سرویس دهنده رد و بدل می شوند، نیاز است که بر روی سرویس دهنده، یک نرم افزار مدیریت پایگاه داده (به انگلیسی DBMS)، نصب شده باشد که در این خصوص نرم افزارهای فراوانی وجود دارد. بدیهی است که اگر یک سامانه Mobile GIS حرفه ای طراحی و پیاده سازی می کنیم، این پایگاه داده باید از نوع مکانی باشد. برای آشنایی با پایگاه داده مکانی یا ژئودیتابیس می توانید نوشته پایگاه داده مکانی چیست؟ را بخوانید.

نرم افزار انتشار نقشه ها تحت وب

برای نمایش نقشه در اپلیکیشن موبایل، به دو روش می توان این کار را انجام داد و یک اپلیکیشن نقشه ای ایجاد کرد. در روش اول، نقشه ها به صورت کاملا Offline می باشند و از پیش بر روی دستگاه موبایل قرار گرفته اند. در روش دوم، نقشه ها بر روی دستگاه موبایل قرار ندارند و به صورت Online بر روی یک سرویس دهنده دیگر قرار دارند که برای نمایش آن ها در دستگاه موبایل می بایست به آن سرویس دهنده متصل شد. بستر اتصال به سرویس دهنده، همان وب می باشد. یعنی دستگاه موبایل از طریق وب به سرویس دهنده متصل شده و نقشه ها را درخواست می نماید و سرویس دهنده نیز نقشه ها را از طریق یک پروتکل استاندارد به سمت دستگاه موبایل، ارسال می نماید.

در روش دوم، می بایست بر روی سرویس دهنده از نرم افزارهایی موسوم به Web Map Server استفاده نمایید. این نرم افزارها، نقشه ها را از طریق سرویس های استاندارد، منتشر می نمایند. ساده ترین سرویسی که از طریق آن نقشه ها توسط Web Map Server منتشر می شوند، Web Map Service یا به اختصار WMS می باشد. این سرویس، نقشه ها را به صورت تصویر در آورده و آماده استفاده می نماید. تا کنون نرم افزارهای Web Map Server متعددی تولید شده است که امکانات و قابلیت های متعددی دارند. برای این که بدانید Web Map Server چیست به این نوشته مراجعه کنید.

نرم افزار میزبانی وب سایت

یک سامانه Mobile GIS پیشرفته، دارای یک وب سایت برای مدیریت اطلاعات و مدیریت کاربران و سایر قابلیت ها می باشد. این وب سایت، نقطه اتصال کاربران باسامانه موبایل GIS می باشد. در حقیقت، کدهایی که برنامه نویسان می نویسند در قالب یک وب سایت بر روی سرویس دهنده قرار داده می شوند. این کدها وظیفه اتصال به پایگاه داده و مدیریت اطلاعات، مدیریت کاربران استفاده کننده از اپلیکیشن موبایل GIS و… را بر عهده دارد. البته این وب سایت می تواند ابزارهای عمومی و تخصصی GIS برای کار با نقشه ها و اطلاعات جغرافیایی را نیز در اختیار کاربران قرار دهد. یعنی به عبارتی به قابلیت های یک سامانه Web GIS نیز مجهز باشد. امروزه سامانه های اطلاعات مکانی همراه، تلفیقی از Mobile GIS و Web GIS هستند.

بسته به زبان برنامه نویسی که با استفاده از آن، وب سایت ایجاد شده است، نیاز است تا نرم افزار مناسبی بر روی سرویس دهنده نصب شود تا وب سایت را میزبانی نموده و قابل دسترسی از طریق یک آدرس مشخص باشد. نرم افزارهایی که در این زمینه مورد استفاده قرار می گیرند، به Web Server معروف می باشند. دو مورد از مشهورترین نرم افزارهای Web Server، در زیر آورده شده اند:

• Microsoft IIS Web Server
• Apache Web Server

در حقیقت، وب سایت توسط این نرم افزارها بر روی سرویس دهنده، میزبانی (به انگلیسی Host)  می شود و یک آدرس به آن اختصاص داده می شود. دستگاه موبایل از طریق این آدرس اقدام به برقراری ارتباط با سرویس دهنده می نماید و داده ها و اطلاعات خود را با آن همگام سازی کرده و یا نقشه ها و قابلیت های GIS را فراخوانی می نمایند.

اجزا سرویس گیرنده Mobile GIS

سرویس گیرنده Mobile GISیا همان دستگاه موبایل، می تواند یک یا چند وظیفه زیر را برعهده داشته باشد:

• نمایش نقشه و اطلاعات مکانی
• فراهم آوری قابلیت های پایه GIS
• جمع آوری اطلاعات و ذخیره آنها بر روی دستگاه
• ارسال اطلاعات جمع آوری شده به سرویس دهنده
• دریافت اطلاعات مورد نیاز از سرویس دهنده و نمایش آنها

در حقیقت، در سمت دستگاه موبایل، ما به یک اپلیکیشن موبایل نیاز داریم که نقشه ها را نمایش داده و قابلیت های عمومی GIS را داشته باشد. در ساده ترین حالت، این اپلیکیشن باید بتواند نقشه ها را نمایش داده، اطلاعات توصیفی لایه های نقشه را بازیابی کرده و امکان جستجو بر روی اطلاعات را فراهم آورد. در حالت پیشرفته، این نرم افزار باید بتواند، نیازمندی های تخصصی کاربران را نیز برآورده سازد. این نیازمندی ها وابسته به کاربردی هستند که برای آن از Mobile GIS استفاده می کنیم. مثلا اگر برای نظارت بر پرسنل میدانی سازمان مان از یک اپلیکیشن مجهز به نقشه استفاده می کنیم، انتظار داریم که این اپلیکیشن، موقعیت لحظه ای پرسنل را ضبط کرده و در موقع لزوم به وب سایت ما که بر روی سرویس دهنده قرار دارد، ارسال نماید. البته این نیازمندی ها بیشتر بصورت سفارشی می باشند.

به صورت کلی اجزای این سرویس گیرنده Mobile GIS عبارتند از:

• سیستم عامل موبایل
• سیستم موقعیت یابی
• ابزار های توسعه اپلیکیشن موبایل GIS
• داده های محلی

سیستم عامل موبایل

سیستم ‏عامل Mobile، بر روی دستگاه ‏های موبایل نظیر تلفن‏ های هوشمند، تبلت‏ ها و ساعت‎های هوشمند، نصب می‏شود. امروزه انواع مختلفی از سیستم‏ عامل‏ های موبایل متن‏ باز و تجاری موجود می‏باشند. همان طور که می دانید نرم افزارهای موبایل، وابسته به سیستم عامل می باشند. در حال حاضر دو سیستم عامل مرسوم موبایل، Android و IOS می باشند. سیستم عامل های تجاری و آزاد مختلفی در حوزه موبایل توسعه داده شده اند. برخی از مهم ترین این سیستم عامل ها به شرح زیر می باشند:

• Android
• IOS
• Windows Phone
• Windows 10
• Tizen
• BlackBerry

سیستم موقعیت یابی

مهم ترین بخش Mobile GIS، قابلیت دسترسی به موقعیت مکانی دستگاه موبایل می ‏باشد. به منظور بدست آوردن موقعیت دستگاه موبایل، سیستم های موقعیت‏ یابی متفاوتی بر روی دستگاه‏ های موبایل، قابل دسترسی هستند. برخی از مشهورترین سیستم های موقعیت یابی در ادامه ذکر شده است:

• Network
• GPS
• GNSS
• QZSS
• GALILEO
• BeiDou

ابزار های توسعه اپلیکیشن موبایل GIS

ابزارهای توسعه اپلیکیشن Mobile GIS، به منظور، تولید یک اپلیکیشن موبایل مجهز به امکانات نقشه‏ای مورد استفاده قرار می‏گیرند. بسته به روش تولید اپلیکیشن موبایل، نوع سیستم‏ عامل و رویکرد تجاری یا متن ‏باز، انواع ابزارها برای این منظور وجود دارند. در ادامه به برخی از مهمترین ابزار ها اشاره شده است:

• ArcPad
• Nutiteq
• MapBox
• gvsig 4 Mobile
• OpenLayers 4 Mobile
• ….

داده های محلی

در سامانه ‏های Mobile GIS، همواره نسخه‏ای از داده ‏ها می ‏بایست به صورت محلی بر روی حافظه دستگاه موبایل ذخیره شوند. این سامانه‏ ها می ‏بایست بتوانند به صورت کاملا آفلاین به کار خود ادامه دهند. برای ذخیره و نگهداری داده ‏ها در سمت موبایل، بسته به سیستم‏ عامل آن، از پایگاه ‏داده‏ های زیر استفاده می‏شود:

• SQLite
• h2
• SQL Server Compact
• Oracle Database Lite
• SQL AnyWhere
• InterBase

انواع معماری Mobile GIS

با توجه به توضیحات ارایه شده، کلیه سامانه‌های موبایل GIS بر پایه یکی از معماری‌های زیر بنا نهاده شده اند:

• معماری کامل Online
• معماری کامل Offline
• معماری ترکیبی

در ادامه به توضیح هریک از این معماری ها خواهیم پرداخت.

معماری کامل Online

در این روش، سرویس گیرنده Mobile GIS برای فعالیت نیاز دارد تا به طور دایم به سرویس دهنده متصل باشد و بدون دسترسی به سرویس دهنده نمی تواند کار کند. شما امروز اپلیکیشن های زیادی را دیده اید که تا به اینترنت متصل نباشید، فعالیتی انجام نمی دهند. مثلا تصور کنید می خواهید توسط یک اپلیکیشن تاکسی اینترنتی، اقدام به درخواست تاکسی نمایید. برای استفاده از این گونه اپلیکیشن ها حتما می بایست به اینترنت متصل باشید.

مزایا

• ﺑﻪ ﺭﻭﺯﺭﺳﺎﻧﻲ ﺁنی اطلاعات
• دسترسی آنی به کاربران آنلاین
• ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺗﺤﻠﻴﻞﻫﺎﻱ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﻛﻪ سرویس‌گیرنده ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺁﻥ ﻧﻴﺴﺖ

معایب

• پردازش ﻫﻤﻪ ﺗﻘﺎﺿﺎﻫﺎ ﺩﺭ ﺳﺮﻭیس‌دهنده
• باﺯﺩﻫﻲﺳﺎﻣﺎﻧﻪ وابسته به ﭘﻬﻨﺎﻱﺑﺎﻧﺪ ﻭﺗﺮﺍﻓﻴﻚ ﺷﺒﻜﻪ
• عدم استفاده از توانمندی­ های دستگاه موبایل در ذخیره و پردازش اطلاعات
• دستگاه موبایل باید همواره آنلاین باشد
• هزینه بیشتر در راه اندازی Mobile GIS

معماری کامل Offline

در این روش، سرویس گیرنده Mobile GIS برای فعالیت نیاز ندارد به سرویس دهنده متصل شود. بر روی دستگاه موبایل، اپلیکیشنی موجود است که می تواند به صورت مستقل به کار خود ادامه دهد. اصولا اپلیکیشن های موبایل که با این معماری کار می کنند، نیاز ندارند تا اطلاعاتشان را به سرویس دهنده ای ارسال نمایند و قابلیت های آن ها به نحوی است که نیازمندی های کاربران را به صورت کاملا آفلاین مرتفع می نمایند. تصور کنید یک اپلیکیشن نقشه ای برای نمایش موقعیت فعلی کاربر و مسیریابی و هدایت کاربر کاملا آفلاین باشد.

این اپلیکیشن بدون این که نیاز باشد به سرویس دهنده متصل شود، اجرا شده و GPS دستگاه موبایل را فعال کرده و موقعیت فعلی را بر روی یک نقشه آفلاین نمایش می دهد. کاربر پس از آن می تواند مسیر از محل فعلی تا مقصد مورد نظر را از اپلیکیشن درخواست کرده و بر روی نقشه آن را مشاهده کند.

مزایا

• ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﭘﺮﺩﺍﺯﺵﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ دستگاه موبایل ﻭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺗﻮﺍﻥ ﭘﺮﺩﺍﺯﺷﻲ ﺁﻥ
• دستگاه موبایل می تواند کاملا آفلاین از نقشه‏ ها استفاده نماید.
• هزینه کمتر در راه اندازی Mobile GIS

معایب

• ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪﻱ ﻫﺎﻱGIS ﺩﺭ دستگاه موبایل ﻭ ﻣﻘﻴﻢ ﻛﺮﺩﻥ ﭘﺮﺩﺍﺯﺵﻫﺎﻱ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺭﺁﻥﻫﺎ
• افزونه‌های توسعه‌ای پیشرفته معمولا تجاری هستند.
• عدم امکان استفاده بر روی دستگاه‏ های موبایل با توان پردازشی کم
• عدم امکان توسعه اپلیکیشن های پیشرفته

معماری ترکیبی

برای غلبه بر معایب در معماری‌های قبلی، این معماری پیشنهاد می‌شود. در این روش، سرویس گیرنده Mobile GIS برای فعالیت هر زمان که نیاز بود به صورت آنلاین عمل می نماید و در مابقی مواقع به صورت آفلاین عمل می کند. بر روی دستگاه موبایل، اپلیکیشنی موجود است که می تواند هم به صورت آنلاین و هم به صورت آفلاین به کار خود ادامه دهد.

البته ممکن است در حالت آفلاین برخی از قابلیت های اپلیکیشن، کار نکند اما قابلیت های کلیدی کاربردی که برای آن اقدام به توسعه Mobile GIS نموده ایم می بایست بتوانند به صورت آفلاین عمل نمایند. تصور کنید یک اپلیکیشن برای برداشت اطلاعات مشترکین اداره آب و فاضلاب ایجاد کرده باشیم.

این اپلیکیشن باید بتواند در زمانی که دستگاه موبایل آفلاین است، اطلاعات مشترکین که توسط کاربر وارد می شوند را به صورت آفلاین به همراه موقعیت مکانی آن مشترک، ذخیره نماید و پس از آن که دستگاه موبایل آنلاین شد، اطلاعات ذخیره شده را به سرویس دهنده ارسال نماید. می بینیم که اپلیکیشن، قابلیت کلیدی خود را هم به صورت آنلاین و هم به صورت آفلاین می تواند انجام دهد.

مزایا

• نداشتن محدودیت‌های معماری‌های قبلی
• ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ همزمان ﻭ ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺍﺯ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲﻫﺎﻱ سرویس‌دهنده ﻭ دستگاه موبایل ﻭ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺑﻬﺮﻩﻭﺭﻱ
• ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺩﺳﺘﻜﺎﺭﻱ و پرﺩﺍﺯﺵﺩﺍﺩﻩ ﻫﺎ ﺩﺭ دستگاه موبایل
• دستگاه موبایل می تواند کاملا آفلاین از نقشه‏ ها و اطلاعات استفاده نماید

معایب

• عدم امکان ﺑﻪ ﺭﻭﺯﺭﺳﺎﻧﻲ ﺁنی اطلاعات درصورت آفلاین بودن
• عدم دسترسی آنی به کاربران آفلاین

انتخاب معماری

در انتخاب معماری تولید و توسعه یک سامانه Mobile GIS ، پارامترهای متعددی دخیل می‌باشند. انتخاب معماری می تواند با توجه به برخی پارامترها نظیر موارد زیر مشخص شود:

• تنوع کاربران سامانه
• میزان دانش و تخصص
• دامنه کاربرد سامانه
• موضوع و هدف سامانه
• پتانسیل سخت افزاری ممکن

اگرچه همواره در انتخاب معماری مناسب برای پیاده سازی سامانه Mobile GIS می بایست به پارامترهای فوق دقت نمود، اما امروزه بیشتر، سامانه اطلاعات جغرافیایی تحت موبایل از معماری ترکیبی استفاده می نمایند.

نتیجه گیری

در انتها می خواهیم یک جمع بندی از مطالب گفته شده داشته باشیم و در یک تصویر کلی نمایش دهیم که سامانه موبایل GIS با اجزا و معماری که گفته شد چگونه کار می کند.

همان طور که در تصویر زیر مشاهده می کنید، تمامی اجزای سامانه Mobile GIS به دو بخش سمت سرویس دهنده (به انگلیسی Server Side) و سمت سرویس گیرنده (به انگلیسی Client Side) تقسیم بندی می شوند و ارتباط بین این دو بخش از طریق شبکه محلی بی سیم، اینترنت و یا اینترانت برقرار می گردد. البته این درصورتی است که برای پیاده سازی Mobile GIS از معماری کاملا آفلاین استفاده نکنیم.

در بخش سمت سرویس دهنده، داده های مکانی و نقشه ها توسط نرم افزار Web Map Server، آماده برای انتشار و دسترسی از طریق وب می شوند. همچنین یک پایگاه داده به منظور ذخیره و نگهداری متمرکز داده ها و اطلاعات و همگام سازی آن با دستگاه های موبایل نیز وجود خواهد داشت. سمت سرویس گیرنده، یک اپلیکیشن موبایل اجرا شده که وابسته به معماری آن، می تواند به سرویس دهنده متصل گردد و قابلیت های خود را در اختیار کاربران قرار دهد.

در تصویر زیر نیز معماری کلی سامانه Mobile GIS آورده شده است.

معماری کلی سامانه MobileGIS

سخن پایانی

ما قصد داریم، در کلاس رایگان آموزش Mobile GIS، نوشته ‏هایی را منتشر کنیم و شما را با کاربردهای Mobile GIS آشنا کنیم. همچنین ما به زودی آموزش برنامه نویسی Mobile GIS را در سایت GISPlus شروع خواهیم کرد. اگر مایل هستید که نوشته ‏های بعدی را در ایمیل خود دریافت نمایید، می توانید هم اینک از طریق فرم زیر، در این کلاس رایگان، ثبت نام نمایید.عضویت در کلاس رایگان موبایل GIS