با استفاده از OpenLayers سامانه Web GIS راه اندازی کنید

در آموزش های پیشین به شما چگونگی نمایش نقشه گوگل در وب سایت و نیز چگونگی گذاشتن مارکر روی نقشه را به صورت عملی با استفاده از Google Map API آموزش دادیم. در این نوشته می خواهیم آموزش OpenLayers را شروع کنیم و به معرفی OpenLayers بپردازیم و به شما بگوییم OpenLayers چیست؟ OpenLayers یک کتابخانه JavaScript می باشد که برای پیاده سازی قابلیت های وب GIS استفاده می شود. با ما همراه باشید…

این نوشته از مجموعه آموزش های آکادمی WEB GIS است. در آکادمی Web GIS به آموزش های سریع و کوتاه برنامه نویسی GIS تحت وب، پرداخته می شود. برای مشاهده آموزش های پیشین و دانلود فیلم و PDF آن ها، می توانید به صفحه   آکادمی WEB GIS  مراجعه نمایید.

آموزش OpenLayers

OpenLayers، کتابخانه JavaScript قدرتمند متن باز است که برای نمایش نقشه ها در صفحات Web مورد استفاده قرار می گیرد. همان طور که در آموزش نمایش نقشه گوگل در وب سایت مشاهده کردید، برای نمایش نقشه گوگل از Google Map API استفاده شد. اما این روش فقط قادر به نمایش نقشه های گوگل در وب می باشد. مثلا اگر بخواهید سایر نقشه ها یا نقشه های اختصاصی خود را در وب نمایش دهید، استفاده از روش فوق، جوابگو نیست و باید از سایر ابزارها و کتابخانه ها استفاده نمایید.

یکی از این کتابخانه ها، OpenLayers می باشد که می تواند نقشه ها را از سرویس های مختلف نقشه ای، برای استفاده در بستر Web و Mobile می ‏باشد. این کتابخانه، با استفاده از توابع موجود در خود، ابزاری قدرتمند در سمت سرویس­ گیرنده، جهت ایجاد سامانه اطلاعات جغرافیایی تحت Web یا Web GIS، فراهم نموده است.

OpenLayers بعد از کنفرانس O’Reilly Where 2.0 در 30/6/2005 توسط شرکت MetaCarta ایجاد شد و در 14/6/2006 قبل از کنفرانس Where 2.0 توسط MetaCarta Labs به طور کامل، ارایه گردید و در نوامبر 2007 به عنوان یک پروژه مورد حمایت بنیاد متن باز مکانی (OSGeo) قرار گرفت.

کتابخانه OpenLayer، در نسخه‏ های 1، 2، 3 و 4 ارایه شده است. در این سلسله آموزش OpenLayers که در سایت GISPlus ارایه می شود، از نسخه 2.13 که یکی از پایدارترین نسخه­ های این کتابخانه قدرتمند است، استفاده خواهیم کرد.

قابلیت های OpenLayers

به طور کلی،کتابخانه OpenLayers قابلیت‏ های زیر را پشتیبانی می کند:

• Tiled Layers:
  واکشی Tileهای نقشه از سرویس های OSM, Google, Bing, MapBox و سایر سرویس‏ دهنده ‏های نقشه و نمایش آن‏ها در Web. همچنین این کتابخانه، از سرویس های استاندارد OGC از جمله WMS و WFS، پشتیبانی می ­نماید.
• Vector Layers:
  این کتابخانه، قابلیت نمایش داده های برداری از قالب‏ های GeoJSON, TopoJSON, KML, GML, Mapbox vector tiles  را دارا می ­باشد.
• سفارشی سازی:
  به دلیل متن باز بودن و ارایه Source Code تمامی قابلیت‏ ها و همچنین فراهم نمودن قابلیت سفارشی ‏سازی کتابخانه توسط ابزارهای موجود در بسته قابل دانلود، امکان سفارشی‏ سازی کتابخانه و حذف یا اضافه نمودن قابلیت‏ های پیش ‏فرض وجود دارد.
• ابزارهای کار با نقشه:
  این کتابخانه قدرتمند، علاوه بر فراهم نمودن ابزارهای پایه GIS برای یک سامانه Web GIS (مانند نمایش نقشه، جابه‏ جایی، بزرگنمایی و کوچک ‏نمایی و…)، ابزارهای پیشرفته تری از جمله ترسیمات بر روی نقشه، اندازه ­گیری بر روی نقشه و… را دارا می­ باشد. در نوشته های آتی که در آکادمی Web GIS به منظور آموزش OpenLayers منتشر می کنیم، نحوه استفاده از OpenLayers برای پیاده سازی قابلیت های وب GIS را آموزش خواهیم داد.

ساختار OpenLayers

شکل زیر ساختار کلی OpenLayers را نشان می ‏دهد:

همانطور که در شکل فوق مشاهده می‏ کنید، کتابخانه OpenLayers شامل Componentها یا بخش‏ هایی می‏ باشد، که هر یک از این بخش ها خود نیز شامل کلاس ها و یا متدهایی می ‏باشد که در ادامه و در روند پیاده سازی قابلیت ‏های Web GIS، با هریک از این بخش ‏ها آشنا خواهید شد و یاد می ‏گیرید که چه­ طور از آن‏ها استفاده نمایید.

برای مشاهده ساختار کامل OpenLayers و تمامی بخش ‏ها، کلاس ‏ها و متدهای موجود در OpenLayers می‏ توانید به این نشانی مراجعه نمایید.

چگونه با OpenLayers کار کنیم؟

حال که یاد گرفتید OpenLayers چیست، می توانید برای شروع برنامه نویسی وب جی آی اس، نسخه ای از آن را دانلود نمایید و کار با OpenLayers را شروع کنید. برای دانلود آن می توانید به نشانی زیر بروید.

ما در نوشته های آموزش OpenLayers از نسخه 2.13 که یکی از پایدارترین نسخه های این کتابخانه قدرتمند است، استفاده خواهیم کرد. همچنین این نسخه، پایه ای ترین نسخه از کتابخانه OpenLayers است و پیشنهاد می کنیم آموزش OpenLayers را با آن شروع کنید.

مقایسه OpenLayers با رقبا

برای پیاده سازی Web GIS و برنامه نویسی قابلیت های GIS در وب، علاوه بر OpenLayers، ابزارها و کتابخانه های دیگری هم وجود دارند. برخی از این ابزارها در زیر آورده شده اند:

• ArcGIS API for JavaScript
• ArcGIS API for Silverlight
• OpenLayers
• OpenScale
• Leaflet
• MapFish
• و…

در اینجا قصد نداریم مقایسه OpenLayers با تک تک این ابزارها را داشته باشیم. اما اگر بخواهیم معیارهایی را برای انتخاب ابزار مناسب در نظر بگیریم، می توانیم موارد زیر را مد نظر قرار دهیم:

• ابزاری مناسب است که نیاز به نصب بر روی رایانه کاربر نداشته باشد.
• ابزاری مناسب است که حجم آن پایین باشد.
• ابزاری مناسب است بر روی انواع مرورگرها به سادگی کار کند.
• ابزاری مناسب است که به بلوغ رسیده است و دارای کاربران بیشتر و جامعه پشتیبان باشد.
• ابزاری مناسب است که قابلیت های بیشتری را پیاده سازی کرده و برنامه نویسی Web GIS را ساده تر نماید و برنامه نویسان نیاز به کد نویسی کمتری داشته باشند.

فیلم آموزش OpenLayers چیست؟

به شما پیشنهاد می کنیم فیلم آموزش OpenLayers را دانلود نمایید. ما در این فیلم به آموزش OpenLayers خواهیم پرداخت و به شما می گوییم OpenLayers چیست؟ شما را با ساختار و قابلیت های OpenLayers آشنا می کنیم.

همچنین می توانید فایل PDF آموزش OpenLayers را نیز به رایگان دانلود نمایید.

سخن پایانی

در آموزش های گذشته، به شما نحوه نمایش نقشه گوگل در سایت و قرار دادن نشانه روی نقشه را توضیح دادیم و گفتیم که برای نمایش نقشه در وب و کار کردن حرفه ای با نقشه در وب می بایست از ابزارهای پیشرفته تری استفاده کنید. لذا در این نوشته، آموزش OpenLayers را شروع کردیم و شما را با آن آشنا کردیم. وقتی می خواهید به صورت حرفه ای با نقشه ها در وب کار کنید در حقیقت به سمت یک سامانه Web GIS در حال حرکت هستید. اگر نمی دانید وب GIS چیست به شما پیشنهاد می کنم نوشته آموزش، سامانه اطلاعات جغرافیایی تحت وب چیست؟ را بخوانید.

آموزش آتی

در آموزش های آتی از سلسله نوشته های آموزش OpenLayers، می خواهیم نقشه Google، نقشه OSM و همین طور نقشه های منتشر شده بر روی  GeoServer و MapServer را در یک وب سایت، نمایش دهیم و کم کم امکانات یک Web GIS را به آن اضافه کنیم. برای مطالعه آموزش های بیشتر، آکادمی WebGIS را دنبال کنید.