در اولین آموزش از سلسله نوشته های آموزش GIS، شما را با سیستم اطلاعات جغرافیایی آشنا کردیم و گفتیم که GIS چیست؟ در این آموزش می خواهیم اجزای GIS را به شما معرفی کنیم.
تا کنون فهمیدیم که GIS یک سامانه است و گفتیم سامانه، مجموعه‌ای از اجزایی است که با هم کار می‌کنند و هدف مشخصی را دنبال می‌کنند. همچنین توضیح دادیم که سامانه های اطلاعاتی، سامانه های رایانه های هستند که داده ها یا اطلاعات را نگهداری و پردازش می کنند. بنابراین روشن است که GIS از چندین قسمت متصل و وابسته به یکدیگر برای کاربردهای گوناگون، ساخته شده است. در ادامه، بخش های یک سامانه اطلاعات مکانی را خواهیم آورد.
خواهشا به این نکته دقت کنید. نرم افزار فقط یکی از بخش های تشکیل دهنده GIS است. نرم افزار ArcGIS به معنای GIS نیست. بسیاری از افراد می گویند ما می خواهیم GIS را یاد بگیریم. همیشه می گویم که دقیقا هدفتان از یادگیری GIS چیست تا بگویم چه چیزی را باید یاد بگیرید. به ناگاه می گویند ArcGIS منظورمان است!!!
هر سامانه اطلاعات مکانی از 5 بخش تشکیل شده است:
منظور از سخت افزار، هرگونه تجهیزات فنی برای اجرای سامانه اطلاعات مکانی می باشد. این تجهیزات، در کمترین مورد شامل رایانه های با توان لازم برای اجرای نرم افزار GIS با حافظه کافی برای ذخیره داده ها می باشد. سایر دستگاه ها می توانند شامل دستگاه های ورودی و خروجی نظیر اسکنرهای نقشه، چاپگرها، دستگاه GPS، دستگاه های تبلت و موبایل و… باشند.
منظور از نرم افزار GIS، برنامه ای است که بر روی بخش سخت افزار (رایانه یا دستگاه های همراه) اجرا می شود. این نرم افزار باید حداقل دارای قابلیت های زیر باشد.
امروزه نرم افزارهای GIS متعددی به صورت از پیش آماده، وجود دارند اما از آن جا که ممکن است نرم افزارهای موجود نتوانند به صورت بومی سازی شده متناسب با نیازهای سازمان ها عمل کنند و پیچیدگی هایی در واسط کاربری آنها، روش انجام عملیات آنها و نیز کاربرپسندی آنها وجود داشته باشد، لذا شرکتهای متعددی هم وجود دارند که در زمینه GIS فعالیت می کنند و یکی از کارهای تخصصی آنها، تولید سامانه های GIS به صورت سفارشی است. معمولا این شرکت ها می توانند برای سازمان شما، یک نرم افزار GIS مناسب را تولید کنند.
به طور کلی سه نوع نرم افزار GIS داریم:
در این مطلب قصد نداریم به جزئیات هریک از این نرم افزارها بپردازیم و در سایت آکادمی GISPlus در مورد هریک اطلاعات جامع و کاملی آورده ایم. در پنل سمت چپ این نوشته هم، مطالب آموزشی در خصوص هریک قرار داده ایم که می توانید پس از مطالعه این مطلب به آنها نیز بپردازید.
کاربران همان استفاده کنندگان از نرم افزار GIS هستند که با استفاده از قابلیت های آن، از داده های مکانی استفاده کرده و هزینه و زمان انجام کارها را در سازمان شان کاهش داده و با استفاده از تحلیل های مکانی، به فرآیند تصمیم گیری مدیران سازمان کمک می کنند.
شاید به جرات بتوان گفت، مهمترین بخش یک سامانه GIS، داده های آن هستند. داده های GIS، بیشترین زمان و هزینه در پیاده سازی GIS را به خود اختصاص می دهند. عملا اگر یک GIS راه اندازی کنیم اما داده هایی برای ورود به آن نداشته باشیم، کاری که انجام داده ایم بی نتیجه بوده است. همان گونه که پیش تر در سلسله نوشته های آموزش GIS در سایت GISPlus گفتیم، داده ها به عنوان ورودی یک سامانه محسوب می شوند و در یک سامانه تا زمانی که ورودی وجود نداشته باشد، درنتیجه خروجی هم حاصل نخواهد شد. در یک سامانه GIS با دو نوع کلی از داده ها سروکار خواهیم داشت.
یک ساختمان در سطح شهر را تصور کنید، مختصات مربوط به گوشه های آن به عنوان داده های مکانی و توصیفاتی مثل نام مالک، متراژ، تعداد طبقات و… به عنوان داده های توصیفی آن محسوب می شوند.
امروزه شرکت گوگل برای این که ترافیک شهر را بر روی اپلیکیشن نقشه خود نمایش دهد، با استفاده از سنسورهای GPS، GPRS و… که بر روی گوشی های مردم وجود دارند، اطلاعات سرعت حرکت و… را جمع آوری کرده و برای سرویس دهنده نقشه گوگل می فرستد و بدین نحو می تواند تشخیص دهد که ترافیک معابر چگونه است.
اگر این نوشته آموزشی به شما کمک کرد، سپاسگزار می شویم که به آن امتیاز دهید تا به سایر کاربران سایت هم نمایش داده شود
لطفا در بخش نظرات و دیدگاه ها در پایین همین صفحه هم نظر، انتقاد و پیشنهاد خود را بنویسید تا برای بهتر شدنمان از دیدگاه شما بهرمند شویم.
اگر به GIS علاقمند شدید و می خواهید درباره آن بیشتر بدانید پیشنهاد می کنیم از فیلم رایگان زیر شروع کنید
همه آنچه درباره GIS باید بدانید
۷۰ دقیقه فیلم با کیفیت بالا ضبط شده در استودیو
پرسش های پرتکرار GIS
GIS در زندگی روزمره مردم کاربرد دارد
احتمالا شما هم از تاکسی های اینترنتی، سرویس های تحویل غذا و مرسولات و همین طور اپلیکیشن های مسیریابی و گردشگری و یا ده ها مورد دیگر شبیه به این ها استفاده کرده باشید. این ها هم به نوعی یک GIS محسوب می شوند.
GIS در سازمان های دولتی کاربرد دارد
بیشترین کاربرد GIS در سازمان های بزرگ و دولت هاست. GIS در شهرداری ها، استانداری ها، فرمانداری ها، آب و فاضلاب، برق، گاز، مخابرات، منابع طبیعی و… کاربرد دارد و با استفاده از نقشه ها کارهای سازمان ها را آسان و سریع می کند.
GIS در مدیریت کسب و کارها کاربرد دارد
امروزه GIS در کسب و کارهای بزرگ و کوچک استفاده می شود تا با تحلیل مشتریان، تامین کنندگان، رقبا و… بتوان سودآوری یک شرکت را افزایش داد.
به طور کلی GIS یک سیستم پشتیبان تصمیم گیری است. هر جا قرار باشد یک تصمیم گرفته شود و در آن جا بتوان نقشه ها و داده های مکانی و اطلاعات جغرافیایی را استفاده کرد، پس می توان از GIS استفاده کرد تا تصمیمات بهینه تری بگیریم که منجر به کاهش هزینه، کاهش زمان و افزایش بهره وری و بهبود کیفیت زندگی شود.
مثلا وقتی می خواهید از منزل به محل کار بروید می خواهید تصمیم بگیرید از چه مسیری بروید تا سریع تر برسید. پس وقتی دارید از اپلیکیشن های مسیریابی استفاده می کنید یعنی دارید از GIS برای یک تصمیم گیری درست استفاده می کنید. قطعا اگر نقشه معابر شهر و نیز اطلاعات ترافیک شهر وجود نداشت نمی توانستید از GIS در این تصمیم گیری استفاده کنید.
کار اصلی سامانه اطلاعات مکانی یا GIS این است که سازمان ها، کسب و کارها و افراد را در برنامه ریزی و تصمیم گیری کمک کند.
این کار با اطلاعات مکانی و نقشه ها و اطلاعات توصیف کننده آنها امکان پذیر می شود. پس هر جا که خواستیم از جی آی اس استفاده کنیم باید نقشه هایی مربوط به آن سازمان یا کسب و کار را در دسترس داشته باشیم.
مثلا یکی از تصمیماتی که شهرداری ها می گیرند این است که کدام معابر شهر را آسفالت کنند و برنامه ریزی کنند که در بودجه سال آتی، چقدر پول برای بهبود کیفیت آسفالت شهر در نظر بگیرند. اگر نقشه به روز معابر شهر وجود داشته باشد (یعنی همان اطلاعات مکانی یا اطلاعات جغرافیایی) و نیز مشخص باشد که میزان خرابی، ترک خوردگی، چاله و حفره و… هر معبر چقدر است (یعنی همان اطلاعات توصیفی) پس می توان با GIS این اطلاعات را تجزیه و تحلیل کرد و روی یک نقشه نشان داد کدام معابر شهر در اولویت 1، کدام در اولویت 2 و کدام در اولویت 3 برای ترمیم آسفالت قرار دارند.
اگر برای شروع یادگیری GIS جدی هستید و نیاز به راهنمایی دارید، درخواست مشاوره ثبت کنید. ما با شما تماس می گیریم و کمک تان خواهیم کرد.
آموزش رایگان GIS
ما سه کار می کنیم: آموزش GIS، مشاوره GIS، اجرای پروژه های GIS سازمانی
ما کمک می کنیم استقرار GIS در سازمان یا کسب و کار شما ساده، سریع و نتیجه بخش شود. اگر علاقمند GIS هستید، کمک می کنیم متخصص GIS حرفه ای شوید.
اصفهان، سه راه سیمین، ابتدای خیابان سهروردی، کوچه شهید باهنر، ساختمان اسپادانا، طبقه 4، واحد 4
از شنبه تا چهارشنبه 9 تا 17
تمامی حقوق این سایت متعلق به شرکت بهین رایانش آزاد است. این سایت در زمینه آموزش GIS، مشاوره GIS و اجرای پروژه GIS سازمان ها، فعالیت می‌کند.
اگر به GIS علاقمند هستید، پیشنهاد می کنم به جای گشت و گذار در سایت های مختلف و هدر دادن زمان خودتان و سردرگمی بیشتر، دوره رایگان آموزش GIS که حاصل تجارب سالیان گذشته من در زمینه اجرای پروژه های GIS در سازمان ها است را مشاهده نمایید.
